خراسان
خراسان بزرگ سرزمینی بزرگتر از خراسان امروزی، بخشی از ایران بزرگ و از دوران ساسانیان نامی سنتی و همگانی برای اشاره به نواحی شرقی ایران است. ساسانیان گسترهٔ خود را چهار بخش کرده بودند که یکی از آن بخش‌ها خراسان یا «سرزمین خورشید» بود. گسترهٔ تاریخی خراسان بزرگ استان خراسان در ایران کنونی و بخش‌های شمالی و باختری افغانستان و ترکمنستان امروزی را در بر می‌گرفت. در مفهوم گسترده‌تر ازبکستان و تاجیکستان و بخش‌هایی از قرقیزستان و قزاقستان را هم می‌توان در خراسان بزرگ تاریخی برشمرد. برخی نویسندگان خراسان را مهد زبان فارسی جدید دانسته‌اند. خراسان سرزمینی است که در غرب از دامغان و سبزوار آغاز می‌شود، و در شرق تا بلخ و رود جیحون کشیده شده‌است. از جنوب، تا شمال کرمان و غزنی و از شمال، به سمرقند و بخارا می‌رسد. خراسان بزرگ شامل چهار بخش بوده‌است و هر بخش به نام فرمانروای آنجا مشهور بوده‌است. هر کدام از این چهار بخش را یک رب یا ربع می‌نامیده‌اند و دربردارنده ربع‌های زیر بوده‌است: ربع ابرشهر با مرکزیت شهر نیشابور ربع مرو ربع هرات، بلخ. مرکز فرماندهی نواحی یادشده نیشابور و زمانی هم بلخ بود. ربع بلخ که شامل کهندژ، سمنگان، بغلان، تخارستان و بدخشان می‌شده‌است.
